สารบัญเนตติ ห้วเรื่อง, เลขข้อ | เนตติไฟล์เดียว html, text
เนตติปกรณ์แปล ข้อ 057 (2. วิจยหารสัมปาตะ) [57] ตำแหน่งอันสูุงสุดข้อว่า "หญิงจะพึงเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์ได้ไซร้" นั่นมิใช่ฐานะ มิใช่โอกาสที่จะมีได้ ฯ ข้อที่ว่า "บุรุษจะพึงเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์" ดังนี้ นั่นเป็นฐานะที่มีได้ ฯ ข้อที่ว่า "หญิงจะพึงเป็นท้าวสักกะจอมเทพ" ดังนี้ นั่นมิใช่ฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า "บุรุษจะพึงเป็นท้าวสักกะจอมเทพ" ดังนี้ นั่นเป็นฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า"หญิงจะพึงเป็นมารผู้ลามก (มาราธิราช)" ดังนี้ นั่นมิใช่ฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า"บุรุษพึงเป็นมารผู้ลามก" ดังนี้ นั่นเป็นฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า "หญิงจะพึงเป็นมหาพรหม" ดังนี้ นั่นมิใช่ฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า "บุรุษจะพึงเป็นมหาพรหม" ดังนี้นั่นเป็นฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า "หญิงจะพึงเป็นพระตถาคต เป็นพระอรหันต์ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ" ดังนี้ นั่นมิใช่ฐานะที่มีได้ ฯ ข้อที่ว่า "พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า 2 พระองค์ จะพึงเสด็จอุบัติขึ้น หรือจะพึงแสดงธรรมพร้อมกัน ในโลกธาตุเดียวกัน" ดังนี้ นั่นมิใช่ฐานะที่จะมีได้ ฯ ข้อว่า "พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์เดียวเท่านั้น จักเสด็จอุบัติขึ้น หรือจักแสดงธรรมในโลกธาตุหนึ่ง" ดังนี้ นั่นเป็นฐานะที่มีได้ ฯ วิบากของทุจริตและสุจริตข้อที่ว่า "วิบากอันน่าปรารถนา น่าใคร่ น่าพอใจ ของทุจริต 3 จักมี"ดังนี้ นั่นมิใช่ฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า "วิบากอันไม่น่าปรารถนา ไม่น่าใคร่ ไม่น่าพอใจแห่งทุจริต 3 จักมี" ดังนี้ นั่นเป็นฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า "วิบากอันไม่น่าปรารถนาไม่น่าใคร่ ไม่น่าพอใจของสุจริต 3 จักมี" ดังนี้ นั่นมิใช่ฐานะที่จะมีได้ ฯ ข้อว่า"วิบากอันน่าปรารถนา น่าใคร่ น่าพอใจ ของสุจริต 3 จักมี" ดังนี้ นั่นเป็นฐานะที่มีได้ ฯ ข้อที่ว่า "สมณะ (สักว่าบวช) หรือพราหมณ์ (สักว่าชาติ) คนใดคนหนึ่ง ผู้หลอกลวง ผู้ประจบ (ประจบด้วยสามารถประกอบคำพูด) ผู้ทำนิมิต (คือ ลวงเพื่อให้เกิดลาภ) ผู้กระทำนิมิตหลอกลวงหรือประจบไว้เบื้องหน้า ไม่ละนิวรณ์ 5อันเป็นเครื่องเศร้าหมองแห่งใจ อันทำปัญญาให้ทุรพล ไม่มีสติเข้าไปตั้งไว้ในสติปัฏฐาน 4 ไม่เจริญโพชฌงค์ 7 อยู่ จักตรัสรู้ซึ่งอนุตตรสัมมาสัมโพธิ"ดังนี้ นั่นมิใช่ฐานะที่มีได้ ฯ ข้อว่า "สมณะ หรือพราหมณ์ (สัพพัญญูโพธิสัตว์) คนใดคนหนึ่งผู้ปราศจากโทษ อันเป็นข้าศึกต่อบารมีทั้งปวง ผู้ละนิวรณ์ 5 อันเป็นเครื่องเศร้าหมองใจ อันทำปัญญาให้ทุรพล เป็นผู้มีสติเข้าไปตั้งมั่นแล้วในสติปัฏฐาน 4 เจริญโพชฌงค์ 7 อยู่ จักตรัสรู้ยิ่งซึ่งสัมมาสัมโพธิอันยอดเยี่ยม" ดังนี้ เป็นฐานะที่มีได้ฯ ในฐานะและอฐานะนี้ ญาณใด เป็นไปโดยเหตุ โดยฐานะไม่มีอะไรคั่น (คือ ในขณะพิจารณา) ญาณนี้ ท่านเรียกว่า ฐานาฐานญาณ เป็นกำลังของพระตถาคต ข้อที่หนึ่ง ฯ ธรรมทั้งปวง มีความสิ้นไปเป็นธรรมดา มีความเสื่อมไปเป็นธรรมดา มีความคลายไปเป็นธรรมดา มีความดับไปเป็นธรรมดา ถึงซึ่งฐานะและอฐานะด้วยประการฉะนี้ สัตว์บางพวกเข้าถึงสวรรค์ บางพวกเข้าถึงอบาย บางพวกเข้าถึงพระนิพพาน พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้อย่างนี้ว่า |